Αρχαιολογικό Μουσείο Ηγουμενίτσας

Aρχαιολογικό Μουσείο Ηγουμενίτσας

Η "αισθητική" η στενότητα και η λειτουργικότητα του κτηρίου
Όνειρο παλιό των Θεσπρωτών ήταν η ίδρυση αυτοτελούς Εφορείας Κλασικών Αρχαιοτήτων και η ανέγερση και λειτουργία Αρχαιολογικού Μουσείου, παύοντας έτσι την εξάρτηση από όμορους Νομούς. Τα παλαιότερα αρχαιολογικά ευρήματα, ως γνωστόν, "ξενιτεύονταν" στα Γιάννενα και την Κέρκυρα, όπου ακόμα εμπλουτίζουν και κοσμούν τα Μουσεία τους.
Το όνειρο έγινε πραγματικότητα με την ίδρυση αφενός της ΛΒ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Θεσπρωτίας και αφετέρου την ανέγερση Αρχαιολογικού Μουσείου στην Ηγουμενίτσα. Στην αισθητική την έκταση και τη λειτουργικότητα αυτού του Μουσείου θέλω εν ολίγοις ν' αναφερθώ, καθώς άνοιξε για πρώτη φορά στο κοινό τις πύλες του αρχές Απριλίου με την διοργάνωση μιας ημερίδας αφιερωμένης στην "ανάδειξη του Αρχαιολογικού χώρου της Γ(τ)ιτάνης, της δεύτερης και βασικής πρωτεύουσας των αρχαίων Θεσπρωτών, μετά την Ελαία (κοντά στην Παραμυθιά) που ήταν πρωτεύουσα μόνο για 2 χρόνια.
Αγναντεύεις λοιπόν προσερχόμενος, ένα στενόμακρο τραπεζοειδές οικοδόμημα, εφαπτόμενο κάθετα προς τον τσιμεντένιο όγκο του κτηρίου της Πυροσβεστικής, δομημένο σε ένα μικρό οικόπεδο, που προοριζόταν νομίζω για πλατεία που θα ανέπνεαν και οι γύρωθεν οικοδομές. Το όλο οικοδόμημα δεν έχει κανένα ρυθμό. Ένα τυποποιημένο τσιμεντοκούτι, όπως τα άλλα της νεόδμητης και πυκνοδομημένης Ηγουμενίτσας. Χώρος για στάθμευση και πράσινο ελάχιστος ως ανύπαρκτος. Ο περισσότερος κατελήφθη ήδη για parcing παρακείμενου μαγαζιού.
Το πρώτο σκαλί της κεντρικής εισόδου εφάπτεται σχεδόν στο πεζοδρόμιο της κεντρικής πολύβουης και μεγάλης κυκλοφορίας λεωφόρου και επικίνδυνης διασταύρωσης. Και ερωτώ κάτι απλό. Πως θα περάσει ο δάσκαλος τους επισκέπτες μαθητές του σ' αυτή την καρμανιόλα, και που θα παρκάρει ο τουρίστας το αυτοκινητό του; Εισερχόμενος στη συνέχεια στο εσωτερικό του Μουσείου αναμένεις να δεις τους επαρκείς χώρους που προβλέφθηκαν να φιλοξενήσουν τα τόσα Θεσπρωτικά ευρήματα που θα "παλινοστήσουν" επιτέλους στο γενέθλιο τόπο από τα Γιάννενα και την Κέρκυρα, αυτά που είναι στοιβαγμένα στις αποθήκες και όσα προκύπτουν πλουσιοπάροχα από τις συνεχιζόμενες ανασκαφές η τις εσκαφές της μπουλντόζας. Και όμως! Μια περιορισμένη ισόγεια αίθουσα κι ένας μικρότερος ημιώροφος τα περιμένουν όλα αυτά! Μια εγκάρσια ανάερη γέφυρα δεν κατάλαβα ποιά αρχιτεκτονική και πρακτική λειτουργία έχει.
Εύχομαι να βγώ ψεύτης, αλλά οι εσωτερικοί αυτοί χώροι δεν θα χωρούν ούτε το 1/5 των υπαρχόντων θεσπρωτικών αρχαιοτήτων. Εκτός αν δεν επιστραφούν όλες οι περικαλλείς λάρνακες του Λαδοχωρίου και της Φωτικής η μήπως εκτεθούν στις μικρές του αυλές στο ύπαιθρο. Πάντως ως Θεσπρωτός θα απαιτούσα να επιστραφούν στο Μουσείο μας και το πιο ασήμαντο θεσπρωτικό εύρημα που φιλοξενείται αλλού. "Κάθε λουλούδι μοσχοβολάει στον τόπο του". Εδώ είναι η γενέθλια γη και ο οικείος τους χώρος.
Αυτό απαιτεί η φωνή των προγόνων. Και οι πρόγονοι μένουν ακόμη με το παράπονο ότι φιλοξενούνται από τους επιγόνους τους νεο - Θεσπρωτούς σ' ένα λειψό άκομψο και ανεπαρκές τσιμεντένιο οικοδόμημα. Περίμεναν καλύτερη τιμή. Χάθηκαν άλλοι χώροι, άνετοι λειτουργικοί πανοραμικοί, 5-10 στρεμμάτων, εκεί στους λόφους προς το Δρέπανο, η μέσα στην αρχαία πρωτεύουσα Γ(τ)ιτάνη, η ακόμα αποκεντρωμένα στο Φιλιάτι, όπου η αρχαία πόλη ανήκει;
Εκεί να σχεδιαστεί με μεράκι ένα περικαλλές οικοδόμημα, με αντιπροσωπευτικά ντόπια αρχιτεκτονικά στοιχεία, με άνεση και λειτουργικότητα, με εργαστήρια για μαθητές και εκπόνηση προγραμμάτων, με εκτεταμένο πράσινο και δένδρα, χώρους parcing, με αναψυκτήρια, αποθηκευτικούς χώρους, με χίλια δυο. Ειπώθηκαν αυτά -μεσα του '90- στους αρμόδιους, όταν προγραμματιζόταν η ίδρυση, αλλά βιάζονταν. Ήθελαν να γίνει επί των ημερών τους. Αλλά οι λανθασμένες επιλογές ωστόσο μένουν εσαεί. Ισχύει τελικά και η ρήση επιφανούς αρχιτέκτονα. "Χτίζομε ότι είμαστε και είμαστε ότι χτίζομε".