Ζεια, το “υπερδημητριακό” των αρχαίων Ελλήνων… που το έδιναν στα ζώα
Πήρα ένα απελπισμένο
ηλεμήνυμα από μια φίλη μου, μαθηματικό, που είναι καθηγήτρια σε λύκειο μεγάλης
επαρχιακής πόλης της Βόρειας Ελλάδας. Έκαναν κάποια εργασία, ή πρότζεκτ, για
την παραδοσιακή διατροφή, και πετάχτηκε μια άριστη μαθήτρια, ένα “αστέρι” που
παίρνει όλο εικοσάρια, και πρότεινε:– Να μελετήσουμε, κυρία, και τη ζεια, το
“υπερδημητριακό” των αρχαίων Ελλήνων, που μας το σταμάτησαν οι ξένοι και μας
επιβάλανε να τρώμε σιτάρι για να μας κάνουν κατώτερούς τους.Η φίλη μου ξέφυγε
τον σκόπελο με τη δικαιολογία ότι δεν θα εξετάσουν αρχαία τρόφιμα αλλά μόνο
παραδοσιακά (όχι και πολύ καλή, αλλά εκείνη την ώρα δεν βρήκε άλλην), αλλά το
παραμύθι με τη ζεια κυκλοφορεί εδώ και κάμποσο καιρό στο ελληνικό Διαδίκτυο,
οπότε σκέφτηκα πως δεν θα είναι περιττό ένα άρθρο.Σύμφωνα με το παραμύθι, στο
οποίο είχα αναφερθεί επιτροχάδην πέρσι: Οι αρχαίοι δεν έτρωγαν ψωμί από σιτάρι.
Το σιτάρι το είχαν ως τροφή των ζώων και το ονόμαζαν πυρρό. Έτρωγαν μόνον ψωμί
από Ζειά ή Κριθάρι και εν ανάγκη μόνον από κριθάρι ανάμεικτο με Σιτάρι. Ο Μέγας
Αλέξανδρος έτρεφε την στρατιάν του μόνο με Ζειά, διά να είναι οι άνδρες του
υγιείς και πνευματικά ανεπτυγμένοι. Αν οι αρχαίοι Έλληνες έτρωγαν ψωμί από
σιτάρι δεν θα είχαν τόσο υψηλήν πνευματικήν ανάπτυξιν. Μόλις οι κοσμοκράτορες
εδιάβασαν αυτήν την έκθεσιν της επιτροπής, δίδουν εντολή το 1928 να αναιρεθεί
αμέσως η καλλιέργεια Ζειά στην Ελλάδα και μόνον στην Ελλάδα.Αυτές τις
πρωτοφανείς μπαρούφες τις πήρα από εδώ, αλλά κυκλοφορούν και αλλού. Όπως
βλέπετε, είναι απόσπασμα από το βιβλίο “Ο ιστορικός εμπαιγμός” του κ. Γ.
Αϋφαντή. Δεν ήξερα τον συγγραφέα, αλλά γκουγκλίζοντας βρίσκω ότι είναι
στρατηγός με συνωμοσιολογικά ενδιαφέροντα (π.χ. εδώ). (Υπάρχει και άλλος Γ.
Αϋφαντής, διπλωμάτης, που λέγεται ότι ήταν ή είναι και σύμβουλος του Αλέξη
Τσίπρα, να μην τους μπερδεύουμε).Ποια έκθεση όμως διάβασαν οι “κοσμοκράτορες”
και έδωσαν εντολή να… αναιρεθεί η καλλιέργεια Ζειας στην Ελλάδα; Αυτή η
αποκάλυψη υπάρχει στην αρχή του άρθρου, πρόκειται (τάχαμου) για μια έρευνα που
έγινε περί το 1922-23 στη Θεσσαλονίκη, η οποία μελέτησε τη διατροφή των
Ελλήνων, που είχε ως βασικό στοιχείο το ψωμί, το οποίο όμως ψωμί (τάχαμου)
φτιαχνόταν, το 1922 επαναλαμβάνω, στην Ελλάδα, από Ζεια και όχι από σιτάρι.
Μόλις διαβασαν οι διεθνείς εξουσιαστές την έκθεση, τι νομίζετε ότι έκαναν;Διά
να μειώσουν με το σιτάρι την πνευματικήν ανάπτυξιν των Ελλήνων, μειώνοντας την
αντίληψίν τους και οργανώνοντας ταπεινήν εκπαίδευσιν των παιδιών τους και
διδάσκοντας τις πολιτικές τους εις τα σχολεία και πολιτικοποιούντες τα εις τα
κόμματα που αυτοί ελέγχουν απόλυτα, για να ποδηγετήσουν πλήρως εις πρώτον
χρόνον τους Έλληνας. Ενώ τώρα αναμειγνύοντάς τους με αλλοδαπούς, θέλουν να τους
εξαφανίσουν τελείως. Ναι αλλά πώς θα το επιτύχουν αυτό; Αμέσως δίδουν εντολήν
εις το τέκνον των, τον Βενιζέλο να επιστρέψει στην Ελλάδα και να εξαφανίσει την
Ζειά. Οπότε βλέπουμε τον Βενιζέλο να επιστρέφει στην Ελλάδα μετά από 8 χρόνια
αυτοε¬ξορίας του, να ανασκουμπώνεται και να ορμά σαν λέων κατά της Ζειάς.Μέσα
σε 60 χρόνια μόνον αλλοίωσαν την πνευματικήν υπεροχήν του σκέπτεσθαι των
Ελλήνων, τους έκαναν αδιάφορους, άβουλους, με μετρίαν αντίληψιν και φιλάσθενους
και τώρα με τους αλλοδαπούς επιδιώκουν τον πλήρη εξαφανισμό της φυλής των, ενώ
συγχρόνως ξοδεύουν δισεκατομμύρια δολλάρια οι φιλεύσπλαχνοι διά να μην
εξαφανισθούν οι οχιές, κόμπρες, πάντα και άλλα ζώα και ερπετά. [...]Προς το
τέλος του 1928 ο “Εθνάρχης” μας Βενιζέλος, προφανώς μετά από κάποια εντολή, με
της Αμύνης τα Παιδιά, τυφλά εις τον νουν και την κρίσιν, και διψασμένα το πώς
να ευχαριστήσουν καλλίτερα τον αρχηγόν των εκήρυξαν τον πόλεμον κατά της Ζειάς
και εφορμήσαντες ακαταμάχητοι, ενίκησαν νίκην λαμπράν και εις βραχύτατον χρόνον
4 ετών δεν υπήρχε εις την Ελλάδα ούτε ένα σπυρί Ζειάς για σπόρο. Είπαν εις τον
λαό ότι η Ζειά είναι ζωοτροφή, δι’ αυτό τα λεξικά την γράφουν έκτοτε ζωοτροφή
και ότι είναι βλαβερή στην υγεία. Αυτό το πρόβαλαν έντονα τα ΜΜΕ και σε 4
χρόνια εξηφανίσθη η Ζειά.Ο συγγραφέας αυτής της μεγαμπαρούφας ισχυρίζεται ότι ο
Βενιζέλος, εκτελώντας άνωθεν εντολές, εξαφάνισε τη Ζεια και από τότε, από το
1928 και μετά, άρχισαν οι Έλληνες να καλλιεργούν σιτάρι και να φτιάξουν ψωμί
από σιτάρι, με αποτέλεσμα σιγά-σιγά να αποβλακωθούν και να πιστεύουν τέτοιες
ανοησίες.Αν έχετε την αντοχή να διαβάσετε όλο το άρθρο, θα δείτε ότι σε κανένα
σημείο ο συγγραφέας δεν τεκμηριώνει τους εξωφρενικούς ισχυρισμούς του. Κι όμως,
το βάρος της αποδείξεως, ιδίως όταν κάποιος ισχυρίζεται κάτι που ανατρέπει τα
έως τώρα παραδεδεγμένα, το έχει αυτός που προβάλλει τον ισχυρισμό. Αν οι
αρχαίοι έφτιαχναν ψωμί από ζεια, θα αρκούσαν μερικές παραπομπές σε αρχαίους
συγγραφείς. Αν ο Μεγαλέξαντρος έτρεφε με ζεια τη στρατιά του, σε κάποια
πρωτογενή πηγή θα πρέπει να είναι καταγραμμένο. Και βέβαια, αν ο Βενιζέλος εν
έτει 1928, παναπεί τότε που ζούσαν οι πατεράδες πολλών από εμάς, ή έστω οι
παππούδες μας, έκανε τόσο μεγάλη εκστρατεία, να ξεριζώσει μια καλλιέργεια που βέβαια
θα πρέπει να καλλιεργιόταν σε χιλιάδες και χιλιάδες στρέμματα (αφού υποτίθεται
πως όλο το ελληνικό ψωμί φτιαχνόταν από ζεια!) και να την αντικαταστήσει με
μιαν άλλη, αυτή η κοσμογονική αλλαγή δεν θα έπρεπε να καταγραφτεί κάπου; Δόξα
το Θεό, στην εποχή μας υπάρχουν ονλάιν δυο-τρεις εφημερίδες του 1928, γιατί δεν
μας δείχνουν οι υποστηρικτές της απίθανης αυτής θεωρίας, έστω ένα άρθρο από την
“έντονη εκστρατεία” των ΜΜΕ εναντίον της Ζειας;Η απάντηση είναι απλή: διότι δεν
υπάρχει άρθρο. Και δεν υπάρχει άρθρο διότι δεν υπήρξε εκστρατεία. Και δεν
υπήρξε εκστρατεία, επειδή όλο αυτό το παραμύθι ελάχιστους κόκκους αλήθειας
περιέχει. Και για την ανασκευή του, αρκούν πολύ λίγα πράγματα.Καταρχάς,
ένας-δυο ομηρικοί στίχοι από την Οδύσσεια:οἱ δ΄ ἵππους μὲν λῦσαν ὑπὸ ζυγοῦ
ἱδρώοντας• καὶ τοὺς μὲν κατέδησαν ἐφ΄ ἱππείῃσι κάπῃσι͵ πὰρ δ΄ ἔβαλον ζειάς
(Οδύσσεια δ 41) (Στα αρχαία κείμενα, συνήθως η λέξη εμφανίζεται στον
πληθυντικό).Στη μετάφραση του Εφταλιώτη:και τα δρωμένα τ΄ άλογα ξεζέψαν απ΄ τ΄
αμάξι,και στ΄ αλογήσα τα παχνιά τα δέσαν, και τους βάλαν να φάνε ζειά
ανακατευτή με κάτασπρο κριθάρι.Τη ζεια λοιπόν οι αρχαίοι δεν την έτρωγαν αλλά
την έδιναν στα ζώα! Και για να μην υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι αυτή η τακτική
συνεχίστηκε και στα επόμενα χρόνια, διαβάζουμε στον Θεόφραστο (Φυτών ιστορία
8.9.2.5) ότι η ζεια, που την εξετάζει μαζί με άλλα φυτά που χρησιμοποιούνται
για ζωοτροφές, είναι “προσφιλής πάσι τοις ζώοις”. Τοις ζώοις, όχι τοις
ανθρώποις.Ο συγγραφέας της μεγαμπαρούφας, επειδή ψυχανεμίζεται ότι κάποιος θα
κοιτάξει στα αρχαία συγγράμματα, λέει (προς το τέλος του άρθρου) ότι κάποιοι…
δωροδόκησαν τους μεταφραστές των αρχαίων για να μεταφράζουν τη ζεια έτσι που να
φαίνεται ότι είναι ζωοτροφή! Αυτά βέβαια είναι γελοιότητες, που άλλωστε
καταρρέουν όταν κοιτάξουμε τα πρωτότυπα αρχαία κείμενα.Η δεύτερη πτυχή του
παραμυθιού, ότι τάχα το 1928 οι Έλληνες έφτιαχναν ψωμί από ζεια και μόνο μετά
την… άγρια καταστολή της ζειας από τον Βενιζέλο άλλαξαν γνώμη είναι πολύ εύκολο
να ανασκευαστεί. Αρκεί να ανοίξουμε ένα οποιοδήποτε βιβλίο γραμμένο πριν από το
1928, για να δούμε πώς έφτιαχναν το ψωμί. Για παράδειγμα, στη Γεωργική και
οικιακή οικονομία του πρωτοπόρου Γρηγ. Παλαιολόγου, γραμμένη γύρω στα 1830,
βλέπουμε ποιες ποικιλίες σιταριού καλλιεργούνταν τότε στην Ελλάδα και τι ψωμί
έδινε η καθεμιά. Ή, στην Συνέκδημο υγιεινή του Πύρλα (1864) στη σελ. 115: ο εκ
σίτου άρτος είναι η προτιμοτέρα φυτική τροφή. Καταντάει κωμικό, να πρέπει να
επικαλείσαι πηγές για τα αυτονόητα, ότι 1+1=2 ή ότι ψωμί φτιάχναν από σιτάρι.Θα
παραδεχτώ όμως ότι δεν είμαστε απολύτως βέβαιοι ποιο σημερινό δημητριακό είναι
η αρχαία ζεια. Αυτό συμβαίνει πολύ συχνά με τα φυτά της αρχαιότητας, διότι
μπορεί η ίδια λέξη να δηλώνει κατά περιόδους διαφορετικό φυτό. Όσοι πάντως
πλασάρουν ζεια (παράδειγμα), διότι βέβαια μέσα στον όλο θόρυβο βρέθηκαν και
αρκετοί που φτιάχνουν προϊόντα από “ζεια”, υποστηρίζουν ότι η αρχαία ζεια είναι
το δίκοκκο σιτάρι (Triticum dicoccum). Ωστόσο, αυτό το σιτάρι έχει και παραέχει
γλουτένη, επομένως δεν μπορεί να έχει τις… μαγικές ιδιότητες που αναφέρονται
στο αρχικό παραμυθοάρθρο που είδαμε, και αφετέρου είναι μάλλον βέβαιο ότι η
αρχαία ζεια, που δινόταν για ζωοτροφές, δεν ήταν σιτάρι, διότι το σιτάρι δεν
είναι κατάλληλο για ζωοτροφή (προκαλεί τυμπανισμό στα ζώα) εκτός αν το δώσουν
βρασμένο. Ο Γ. Γεννάδιος, στο μνημειώδες Φυτολογικό λεξικό του, γραμμένο το
1914, καταλήγει (σελ. 401) ότι η Ζεια των αρχαίων ήταν μια ποικιλία σόργου, και
ότι η Όλυρα, που επίσης αναφέρεται συχνά σε αρχαίες πηγές, και που ο Θεόφραστος
τη διαχωρίζει από τη Ζεια, αν και άλλοι συγγραφείς τα θεωρούν συνώνυμα, ήταν
άλλη ποικιλία σόργου.Ωστόσο, η αβεβαιότητα αυτή δεν προσθέτει καθόλου κύρος
στον μύθο. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η αρχαία Ζεια χρησιμοποιήθηκε μόνο για
ζωοτροφή. Για να αντιγράψω την κατακλείδα της εξαιρετικής έρευνας που έκανε
κάποιος στην ελληνική Βικιπαίδεια (αντικαθιστώντας το αρχικό άρθρο που το είχε
γράψει ένας Ζειομανής -βέβαια, υπάρχει πιθανότητα το άρθρο να τροποποιηθεί):
Συμπερασματικά, η ζειά, καλλιεργήθηκε κύρια για ζωοτροφή στην αρχαία Ελλάδα.
Άρχισε να χάνεται σταδιακά από τη βιβλιογραφία από τον 3ο αιώνα π.Χ. και
επανεμφανίστηκε σ’ αυτή τον 1ο αιώνα μ.Χ., οπότε και άρχισε η ατέρμονη συζήτηση
για την ταυτότητά της. Επομένως αποσύρθηκε από την ελληνική γεωργία πολύ πριν
από το 1ο αιώνα μ.Χ., όταν είχαν γίνει πλέον γνωστά σε όλους τα γυμνόσπερμα
σιτάρια, τα οποία απαιτούσαν πολύ λιγότερη μετασυλλεκτική κατεργασία από τα
ντυμένα. Όσον αφορά την αμφιλεγόμενη ταυτότητά της, σύμφωνα πάντα με τις
καταγεγραμμένες αναφορές, η ζειά θα μπορούσε να είναι η όλυρα, η τίφη, το
μονόκοκκο σιτάρι, το δίκοκκο σιτάρι, το σιτάρι σπέλτα, το κριθάρι, η βρίζα
(σίκαλη), το σόργο ή και κάτι άλλο.Απορώ πάντως ποιο λόγο είχε ο εμπνευστής της
μεγαμπαρούφας, όποιος κι αν είναι, να σκαρφιστεί αυτή την απίστευτη και τόσο
εύκολα ανασκευάσιμη σαχλαμάρα. Μπορεί βέβαια ο άνθρωπος να είχε απλώς κάνει
εισαγωγή καμιά μεγάλη παρτίδα “Ζειας” (βάζω σε εισαγωγικά, γιατί στην
πραγματικότητα είναι δίκοκκο σιτάρι) και να θέλει να τη διαθέσει. Αν κάποιοι
θέλουν να τρώνε ψωμί από δίκοκκο σιτάρι (στα γερμανικά Dinkel) που το αλεύρι
του εισάγεται από τη Γερμανία και κοστίζει έναν σκασμό λεφτά, και μάλιστα να το
διαφημίζουν σε ιστοτόπους μεγάλης εμβέλειας, κακό του κεφαλιού τους και των
ιστοτόπων τους, αλλά ας μη μπλέκουν στη μέση τον Βενιζέλο και ας μη διαστρεβλώνουν
την ιστορία. Οι Έλληνες δεν έφτιαχναν ποτέ ψωμί από ζεια, η αρχαία ζεια
χρησιμοποιόταν για ζωοτροφή, το 1928 οι Έλληνες έφτιαχναν ψωμί από σιτάρι και
συνέχισαν και μετά, η εκστρατεία του Βενιζέλου κατά της ζειας δεν συνέβη ποτέ
-κι όποιος έχει αντίθετη άποψη ας φέρει επιτέλους αποδείξεις. (Σκάνδαλο αλεύρων
συνέβη επί Βενιζέλου, αλλά αφορούσε την τιμή του ψωμιού, όχι την αντικατάσταση
του αλευριού ζειας από σιτάλευρο!)Περισσότερο απορώ όμως με όσους τόσο εύκολα
πείθονται από έναν τερατώδη μύθο, ότι κάποιοι (προφανώς οι Εβραίοι, αν και δεν
λέγεται καθαρά) εφάρμοσαν το 1928 ένα σχέδιο για να… αποβλακώσουν τους Έλληνες.
Από την άποψη αυτή, ο μύθος της Ζειας έρχεται να ενταχθεί σε όλη την
συνωμοσιολογική μυθολογία!) Το λυπηρό βέβαια είναι ότι με τις αηδίες αυτές
γαλουχούνται παιδιά και καίγονται λαμπρά μυαλά, όπως της μαθήτριας της φίλης
μου.Αλλά θα μου πείτε, πώς αλλιώς να εξηγηθεί ότι εκλέξαμε, με άνετη πλειοψηφία
μάλιστα, και διαδοχικά, πρώτα τον κ. Κ. Καραμανλή και μετά τον κ. Γ.
Παπανδρέου;
Σχόλιο.-Μπράβο, ωραίο το σημερινό. Αναρωτιέμαι, ποια
είναι η ετυμολογία της λέξης “ζεια”; Μπορεί να έχει κάποια σχέση με τα ζώα; Με
άλλα λόγια (λέω τώρα), μήπως η λέξη σήμαινε αρχικά κάτι σαν “αυτό που τρων τα
ζώα”= ζωοτροφή; Δεν το έχω ψάξει καθόλου και παραίνει καλό για να είναι
αληθινό, αλλά θα είχε πολύ πλάκα να είναι έτσι!Σχολιο.-Αν πάντως πρέπει ντε και
καλά να κατηγορηθεί κάποιος ηγέτης για διατροφική προδοσία κατά του έθνους,
προτείνω για προδότη τον Καποδίστρια. Έφερε τις πατάτες ,από την “πίσω πόρτα”
κυριολεκτικά! , και μετέτρεψε το ευκλεές γένος των Ζειου-ζίτσου σε
potato-heads!Σχόλιο.-Εδώ
http://epistimonikos.wordpress.com/tag/%CE%B6%CE%B5%CE%B9%CE%B1/Το αρχαιότερο
δημητριακό όλων των εποχών καλλιεργεί στο αγρόκτημά του στο Δίλοφο Φαρσάλων
ένας Ελληνας παραγωγός, ο οποίος καλεί τους ειδικούς όχι μόνο να δοκιμάσουν
αλλά και να ελέγξουν τις ιδιότητές του, που ταιριάζουν απόλυτα με αυτές που
αναφέρουν ο Ομηρος και ο Ηρόδοτος! Τον περίφημο σπόρο, γνωστό ως ζέα ή ζειά,
ανακάλυψαν και καλλιέργησαν πρώτοι οι αρχαίοι Ελληνες, αφού για εκείνους
αποτελούσε βασικό συστατικό στην καθημερινή διατροφή τους.Την υμνούσαν ο
Ηρόδοτος και ο Ομηρος Ο Ηρόδοτος ανέφερε τον 5ο αιώνα π.Χ. ότι παρασκεύαζαν
ψωμί αποκλειστικά από ζέα και περιφρονούσαν το σιτάρι και το κριθάρι. Ο Θεόφραστος
(4ος αι. π.Χ.) διακρίνει σαφώς τη ζέα, χαρακτηρίζοντάς την το πλέον αποδοτικό
μεταξύ πολλών άλλων δημητριακών. Αναφορά στην καλλιέργεια της ζειάς στη
λακωνική πεδιάδα κάνει και ο κατά πολύ παλαιότερος Ομηρος: «Πυροί τε ζειαί τ’
ήδ’ εύρυφανές κρί λευκόν». Σύμφωνα με τους μεταγενέστερους Πλίνιο τον
Πρεσβύτερο και Διονύσιο τον Αλικαρνασσέα, η ζειά είχε καλλιεργηθεί αποκλειστικά
ως το μοναδικό δημητριακό στην αρχή της Ιστορίας και αυτό αποδεικνύεται και από
τη χρησιμοποίησή της σε όλες τις θρησκευτικές τελετές. Ως τις αρχές του 20ού
αιώνα οι Ελληνες έφτιαχναν το ψωμί τους κυρίως με ζέα… Μετά την απαγόρευσή της
το 1928, η καλλιέργειά της καταργήθηκε σταδιακά και τελείως το
1932.Σχόλιο.-Απόσπασμα από Ψευδο-Καλλισθένη που έχω στην κατοχή μου:326 π.Χ
κάπου μακριά…-Αφεντικό! Ζεια γιόκ!-Τι σημαίνει «γιοκ» ρε ζωντόβολο; Που σας
πήρα από τα χωριά σας και μου μάθατε και γλώσσες…-Το μάθαμε στη Λυδία αφεντικό,
όταν τρώγαμε ακόμα πολλή ζεια, και ήμαστε έξυπνοι.Πα να πει: Zεια ού
κείται!-Πώς θα πολεμήσω αυτό το ντερέκι τον Ινδό ,που καβαλάει και κείνους τους
υπερμεγέθεις Μύς;Ηλίθιοι!…Και τι τρώει αυτός ο Πώρος κι έχει γίνει δυο μέτρα
που να του πάρει ο Σάραπις τον πατέρα;-Τσίκεν κάρυ αφεντικό.-Τι;;;-(ούτε τα
βασικά εγγλέζικα δεν ξέρει…και παριστάνει και το μέγα εκπολιτιστή..γμτ..)
Όρνιθα κεκαρυμένη ,ώ Βασιλεύ!-Ρε βλάκα, ποτό είναι η όρνιθα για να ναι
κεκραμένη;Τέλος πάντων, δώσε απ’αυτό στο στράτευμα κι ο Ζευς βοηθός… ά και
πού’σαι! Στείλε λίγο απ’αυτό το κάρυ πίσω στην πατρίδα. Να το ονομάσετε «κρόκο»
για να μην μπερδευτούν με τα σανσκριτικά οι Κοζανίτες.Σχόλιο.-Να είσαι καλά,
Νικοκύρη. Έχουν πονέσει τα μυαλά μου να ακούω για το “έξυπνο”(!) δημητριακό από
ανθρώπους κανονικούς φαινομενικά. Α προπό, η θεωρία έτσι όπως τη μεταφέρεις
βγάζει τον Βενιζέλο πράκτορα, των Εβραίων φαντάζομαι; Ούτε ο Ρουπακιώτης δεν θα
μπορούσε να τα φανταστεί αυτά Σχόλιο.-Εχω την εντύπωση ότι η εισαγωγή της
πατάτας στην Ελλάδα από τον Καποδίστρια και την “πίσω πόρτα” είναι άλλος ένας
αναπαραγόμενος μύθος.“Από τα ανωτέρω φαίνεται ότι είναι καθαρά μύθος το
κλείδωμα των πατατών σε αποθήκες με το οποίο υποτίθεται ότι ο Καποδίστριας
«έπεισε» τους Έλληνες να δοκιμάσουν την πατάτα. Τα ιστορικά στοιχεία δείχνουν
τη μεγάλη ευκολία με την οποία εισήχθη η καλλιέργεια της πατάτας σε διάφορα
μέρη της Ελλάδος, παρά τις αρχικές δυσκολίες λόγω έλλειψης τεχνικών γνώσεων και
δυνατοτήτων ή ακαταλληλότητας των εδαφών. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι
εκείνη την εποχή μεγάλο μέρος του πληθυσμού κυριολεκτικά λιμοκτονούσε και γι’
αυτό δεν μπορεί να είχε αντίρρηση σ΄αυτή τη νέα εύγευστη και θρεπτική
τροφή.”Μάλλον πρόκειται για ελληνοποίηση της αντίστοιχης ιστορίας που
αναφέρεται για τον Φρειδερίκο Β’ της Πρωσίας.Σχόλιο.-Στην Ελλάδα η πατάτα
εισάχθηκε επί Ιωάννη Καποδίστρια το 1828 –τότε ήταν που την είπαν και
«γεώμηλο». Στις επιστολές του προς τον Εϋνάρδο φαίνονται καθαρά οι προσπάθειες
που κατέβαλε ο κυβερνήτης για τη διάδοση της πατάτας. Ωστόσο, κι εδώ τα πρώτα
βήματα ήταν διστακτικά. Όλοι θα έχουμε ακούσει, στο σχολείο συνήθως, μια
γουστόζικη ιστορία, ότι τάχα ο Καποδίστριας στην αρχή έβαλε να μοιράσουν τζάμπα
τις πατάτες αλλά δεν τις έπαιρνε κανείς• για να υπερνικήσει τη δυσπιστία των
χωρικών, τότε, τις έκλεισε σε μιαν αποθήκη στο λιμάνι της Αίγινας (πολλοί λένε
του Αναπλιού, αλλά με βάση τη χρονολογία αυτό αποκλείεται: η πρώτη πρωτεύουσα
του Καποδίστρια ήταν η Αίγινα), που έβαλε να τη φρουρούν πάνοπλοι στρατιώτες
–όμως, είχε δώσει εντολή στους φρουρούς να αποσυρθούν τη νύχτα ή να κάνουν ότι
αποκοιμιούνται, και φυσικά οι ντόπιοι, που είχαν πεισθεί ότι κάτι πολύ πολύτιμο
θα είναι αυτές οι πατάτες, άρχισαν να μπαίνουν στην αποθήκη και να τις
κλέβουν!Ωραία ιστορία, αλλά μάλλον δεν είναι αληθινή –δεν υπάρχει καμιά τέτοια
μαρτυρία και ο Παλαιολόγος, που έγραψε εκτενώς για τα «γεώμηλα» από το 1828 και
μετά δεν αναφέρει τίποτα. Επιπλέον… η ίδια ακριβώς ιστορία, με τις ίδιες
λεπτομέρειες, λέγεται επίσης ότι συνέβη στη Γερμανία, στη Ρωσία με τη Μεγάλη
Αικατερίνη (όπου, μάλιστα, διάβασα ότι η εκκλησία ήταν αντίθετη στην πατάτα
επειδή… δεν την αναφέρει η Βίβλος) και στη Γαλλία, όπου ο Παρμαντιέ πήρε άδεια
από τον Λουδοβίκο τον 16ο να φυτέψει πατάτες σε μια άγονη έκταση στο Νεγί (εκεί
που είναι σήμερα μια από τις ακριβότερες περιοχές του Παρισιού και όπου ήταν
δήμαρχος ο Σαρκοζί) και, για να παρακινήσει τους συμπολίτες του να δοκιμάσουν, λέγεται
ότι χρησιμοποίησε το τέχνασμα με τη φρουρά –στην περίπτωση του Παρμαντιέ, που
κι άλλα διαφημιστικά τεχνάσματα είχε χρησιμοποιήσει, δεν αποκλείεται να
αληθεύει η ιστορία.Σχόλιο.-Να ρωτήσω κάτι γιατι μου φαίνεται εξετάζεται μια
πτυχή του ζητήματος…σχετικά με την συνωμοσία της αποβλακωσης των Ελλήνων και
για το οποιο συμφωνώ. Ομως εκτός απο τα μυθεύματα της αρχαιογνωπατριδογνωσίας
υπάρχουν και κάποιες αλλες πτυχές και αυτές είναι πρώτα και κύρια οι
οικονομικές και γεωπονικες. Η ζεα δεν χρειαζεται φυτοφάρμακα, δεν είναι υβρίδιο
(ή τουλαχιστον δεν εχουν επιχειρησει ακομα να το κανουνε) και δευτερον ειναι
πολυ πιο ανθεκτικό φυτο απο το κοινό σιταρι. Η όποια απαγόρευση επομενως απο το
Ελευθέριο Βενιζέλο (αν υπήρξε) εχει αποκλειστικα και μονο οικονομικη αιτιολογια…και
αυτη θα πρεπει να εξετάσουμε…και οχι τις ανοησιες της αρχαιοπατριδογνωσίας. Εδώ
λοιπον αυτοί που γνωρίζουν για το συγκεκριμένο προιόν..ας μας πουν ποιες ειναι
οι γεωπονικες και οικονομικές δυνατότητες τους έτσι ώστε να μας πείσουν ότι
μπορούμε να τρώμε ένα καλό και ποιοτικο ψωμί.Για την τιμή -οτι
υπερκοστολογείται και ως είδος βασικής διατροφής αλήθεια είναι – του φυσικά και
εφόσον το δικοκκο σιταρι-γιατι αυτην ειναι σωστή ονομασία- να δούμε εφοσον έχει
τοσο χαμηλό κόστος (εργατικά, απουσια φυτοφαρμάκων) θα πρέπει ν αυξηθεί η
καλλιέργεια για να ειναι φτηνό και το αλεύρι του. Παρεπιπτοντως με ανθρωπους
που ασχολήθηκαν με το δικκοκο σιταρι και κουβεντιαζοντας δεν ισχυριστηκαν ότι
δεν έχει καθόλου γλουτένη αλλά μικρότερο ποσοστό γλουτένης σε σχέση με τα αλλα
σιτηρα.Σχόλιο.-Ο νόμος 3598 – “περί της προστασίας της εγχώριας σιτοπαραγωγής”
είναι του 28. “Προς το τέλος του 1928 ο “Εθνάρχης” μας Βενιζέλος, προφανώς μετά
από κάποια εντολή, με της Αμύνης τα Παιδιά, τυφλά εις τον νουν και την κρίσιν,
και διψασμένα το πώς να ευχαριστήσουν καλλίτερα τον αρχηγόν των εκήρυξαν τον
πόλεμον κατά της Ζειάς…”Ο πίνακας προβλέψεων παραγωγής, που δείχνει τη
καλλιέργεια σταριού να κυριαρχεί, είναι του 32. “… και εφορμήσαντες
ακαταμάχητοι, ενίκησαν νίκην λαμπράν και εις βραχύτατον χρόνον 4 ετών δεν
υπήρχε εις την Ελλάδα ούτε ένα σπυρί Ζειάς για σπόρο”28+4=32Σχόλιο.-“Αλλά θα
μου πείτε, πώς αλλιώς να εξηγηθεί ότι εκλέξαμε, με άνετη πλειοψηφία μάλιστα,
και διαδοχικά, πρώτα τον κ. Κ. Καραμανλή και μετά τον κ. Γ. Παπανδρέου;” Να προσθέσω,
αν δεν σας πειράζει, και τον δισέγγονο της λογοτέχνισσας στο βλακόμετρό
μας?Σχόλιο.-Συγχαρητήρια για άρθρο. Δυστυχώς στο διαδίκτυο αυτή τη στιγμή
αναπαράγονται συστηματικά ανακρίβειες για τη ζέα και τις ιδιότητες της. Ούσα
διαιτολόγος, θα σχολιάσω για τη γλουτένη, καθώς αυτά που γράφονται στο
ψευδοεπιστημονικο κείμενο είναι γελοιότητες. . Τί είναι η γλουτένη: Είναι μία
πρωτεΐνη που βρίσκεται στα περισσότερα σιτηρά. Ορισμένα άτομα δεν μπορούν να τη
διασπάσουν στον οργανισμό τους, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται διαφορες
ανεπιθυμητες ενέργειες ( διάρροια, δυσκοιλιότητα, πονοκέφαλος, άφθες, έρπης σε
πλάτη/γόνατα/χέρια, αναιμία, οστεοπόρωση και άλλα) οπότε πρέπει να αποφεύγουν
την κατανάλωση της. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται κοιλιοκάκη ή δυσανεξία στη γλουτένη.
Τί ΔΕΝ είναι: Η γλουτένη δεν είναι μία κόλλα στον εγκέφαλό που κάνει τους
ανθρώπους χαζούς . (αν και με τόσους που σπεύδουν να πιστέψουν το κείμενο ίσως
πρέπει να αμφιβάλλω )υγ Σχετικά με τη διατροφική αξία της ζέας ((triticum
spelta) έχω γράψει πρόσφατα εδώ Όνομα: Ζέα, ζειά, όλυρα, αγριοσίταρο Αγγλικά:
SpeltΓαλλικά: 'EpeautreΓερμανικά:DinkelΤί είναι η ζέα Η ζέα ή ζειά (triticum
spelta) είναι μία ποικιλία σιταριού. Καλλιεργείται στην Ευρώπη από την
αρχαιότητα. Αναφορές σε αυτήν απαντώνται σε κείμενα του Γαληνού, του Ιπποκράτη,
αλλά και του Ομήρου. Μοιάζει πολύ με το σιτάρι, αλλά έχει πιο μακρύ και λεπτό
στάχυ. Από τη ζέα μπορούν να παραχθούν ψωμί και άλλα αρτοσκευάσματα, ζυμαρικά
καθώς και οινοπνευματώδη ποτά (βότκα, μπύρα). (1)(2),(4), (5)Συχνά η ζέα συγχέεται
με το σιτηρό emmer (Triticum dicoccum), ένα παρόμοιο αλλά διαφορετικό είδος
σίτου.(3)Αν και για πολύ καιρό, θεωρούνταν κατάλληλη μόνο για ζωοτροφή, τα
τελευταία χρόνια η καλλιέργεια ζέας έχει γίνει και πάλι δημοφιλής, αφενός χάρη
στη μειωμένη ανάγκη για χρήση λιπασμάτων, αφετέρου χάρη στη θρεπτική της
αξία.(1) (7)Ζέα και σιτάρι: διαφορές Καθώς ανήκει στην οικογένεια των σιτηρών,
η θρεπτική της αξία είναι παρόμοια με του σιταριού. Υπάρχουν ωστόσο μερικές
αξιοσημείωτες διαφορές. Σε σχέση με το κοινό σιτάρι, η ζέα έχει λιγότερα
κορεσμένα λίπη και αντίθετα έχει περισσότερες πρωτεΐνες, διαλυτές φυτικές ίνες
και μονοακόρεστα λιπαρά οξέα. Επίσης, σύμφωνα με ορισμένες μετρήσεις η ζέα
φαίνεται να περιέχει υψηλότερες ποσότητες χαλκού, μαγγάνιου, ψευδάργυρου και
κοβαλτίου και άλλων ιχνοστοιχείων. Τέλος θεωρείται πιο εύπεπτη.
(6),(7),(8),(9), (10) Στον παρακάτω πίνακα, από έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2007
στο επιστημονικό περιοδικό "Food Chemistry", βλέπουμε τη σύγκριση
μεταξύ μακροθρεπτικών στοιχείων σιτάλευρου, αλευριού ζέας, ψωμιού από σιτάλευρο
και ψωμιού από αλεύρι ζέας. (9) Με τους κόκκινους κύκλους έχουν επισημανθεί οι
αξιοσημείωτες διαφορές .Από την ίδια έρευνα, προκύπτει ότι ο γλυκαιμικός
δείκτης (Γ.Δ.) αλλά και η αίσθηση κορεσμού του ψωμιού από ζέα δε διαφέρει
σημαντικά από αυτή του σταρένιου ψωμιού (Γ.Δ> ψωμιού από ζέα:93 ΓΔ σταρένιου
:100).Μύθοι Υπάρχει μία κοινή πεποίθηση ότι η ζέα είναι ελεύθερη γλουτένης,
αλλά είναι ανακριβής. Στην πραγματικότητα περιέχει μέτριας ποιότητας γλουτένη
(δείκτης γλουτένης: 48,9%), γι' αυτό και είναι καλό να μην καταναλώνεται από
άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη. (8), (11)Άλλος σχετικός μύθος που συνοδεύει
τη ζέα στην εγχώρια αρθρογραφία είναι ότι έχει απαγορευθεί η καλλιέργεια της
στην Ελλάδα από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, και μάλιστα μετά από "εντολή"
ξένων παραγόντων. Η αρχική αναφορά αυτού του μύθου γίνεται στο βιβλίο του
στρατηγού και συγγραφέα Γεώργιου Αϋφαντή , "Ο ιστορικός εμπαιγμός,
ξετυλίγοντας το κουβάρι της απάτης", η οποία έχει πλειστάκις αναπαραχθεί
στο διαδίκτυο. Αυτό που ουδέποτε έχει αναπαραχθεί είναι πηγές που να
αποδεικνύουν την αλήθεια των γραφομένων όπως το αρχικό κείμενο της νομοθεσίας,
η ακριβής ημερομηνία, ο αριθμός της νομοθεσίας κλπ.Συμπέρασμα Η ζέα είναι ένα
είδους σιτηρού, εύκολο στην καλλιέργεια και με σχετικά καλύτερη θρεπτική αξία
από το κοινό σιτάρι. Δεν έχει διαφορά ως προς το θερμιδικό περιεχόμενο ή τον
κορεσμό. Μπορεί να δώσει πληθώρα προϊόντων (ψωμί. ζυμαρικά, ποτά). Αναμένεται
να γίνει ιδιαίτερα δημοφιλές μέσα στα επόμενα χρόνια. Δεν είναι κατάλληλη για
άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη.Σχόλιο.-Την ιστορια με την Ζεα την εχω ακουσει
απο περσι και μου εκανε μεγαλη εντυπωση. Πιο πολυ γιατι ζω σε αγροτικη περιοχη
και γενικα γιατι ειναι και μια εποχη που οι αγροτες “ψαχνονται” για αλλες
καλλιεργειες περαν τις παραδοσιακες.Ομολογω πως με την πρωτη αναγνωση, με ειχαν
πεισει τα επιχειρηματα του αρθρου για την Ζεα. Μελετωντας το ομως καλυτερα και
πολλες φορες, προσεξα ορισμενα κενα, ενω καποια λογικα συμπερασματα αγνοουνται
εντελως.Καταρχην.. και συμφωνα με την ημερομηνια απαγορεψης της καλλιεργειας
της, την Ζεα, δεν την ετρωγαν μονο οι αρχαιοι Ελληνες (με το τεραστιο πνευμα
τους), την ετρωγαν και οι βυζαντινοι, αλλα και οι 400 χρονια σκλαβωμενοι
Ελληνες. Και αν οι Αρχαιοι Ελληνες, ηταν πανεξυπνοι, τι σχεση εχουν με τους
σκλαβωμενους Ελληνες που περιμεναν και 400 χρονια στην σκλαβια μεχρι να
επαναστησουν (και μοιαζουν και παρα πολυ με μας για να λεμε την αληθεια, παρα
τις λαμπρες εξαιρεσεις των ηρωων που αναδειχτηκαν μεσα στον αγωνα)Και ποιος θα
μπορουσε να συμπερανει πως μονο η Ζεα ηταν υπευθυνη για την εξυπναδα των
αρχαιων Ελληνων; Ενα επισης ευλογο συμπερασμα, ειναι : μηπως η Ζεα, ακολουθει
την αναβιωση μαζι με αλλα μεχρι πρωτινος παραγκωνισμενα δημητριακα, την βρωμη
πχ και το κριθαρι. Γιατι και τα δυο αυτα, τροφη για τα ζωα τα διναν πιο παλια
και τωρα εχουν ανακαλυφθει τα οφελη τους που ειναι περισσοτερα απο το σιταρι
και εχουν επιστρεψει στην διατροφη μας. Γιατι εγινε τοσος ντορος με την Ζεα;
Μηπως γιατι η Ζεα ηταν ελληνικο προιον ενω η βρωμη πχ διαβαζω οτι
καλλιεργουνταν σε πιο βορειες χωρες;Τελος.. ρωτησα γεωπονο για ολο αυτο, και αν
και δηλωσε αγνοια του συγκεκριμενου αρθρου και τις ιδιοτητες της Ζεας, μου ειπε
παρολα αυτα, πως το σιταρι εχει πολυ μεγαλυτερη αποδοση εναντι της Ζεας.Ευλογο
λοιπον δεν ειναι, πως ισως να εγινε μια προσπαθεια εισαγωγης εκεινα τα χρονια
ενος προιοντος παρομοιου με την Ζεα για να εχουν οι αγροτες μεγαλυτερη αποδοση
στα χωραφια τους; 3 χρονια (τοσο διαβασα στο αρθρο πως χρειαστηκε για να
εξαφανιστει η Ζεα), δεν ηταν αρκετα για να πειστει και ο δυσκολος αγροτης πως
τον συνεφερε η καλλιεργεια του σιταριου; (αν εβλεπε τον γειτονα πχ να εχει
περισσοτερη σοδεια; )Σχόλιο.-Αλλ’ η Ζειά είτε Όλυρα ήτον τροφή κτηνών παρ’
Έλλησι, κατά τη ρητή παρατήρησιν του Ηροδότου.Σχόλιο.-Απορία πρώτη: Πώς
κατάφεραν οι “κοσμοκράτορες” να ξεγελάσουν τόσο εύκολα τους “πνευματικώς
ανώτερους” Έλληνες;Απορία δεύτερη: Γιατί οι “κοσμοκράτορες” δεν τρώνε κι αυτοί
ζειά, να βελτιώσουν τις πνευματικές τους επιδόσεις, παρά το ρίχνουν στο
σιταρένιο ψωμί;Σχόλιο.-Εκτός απο τήν ζεια τα τελευταια χρονια ακουω και διαβαζω
και για το ιπποφαες που αυτο ηταν οντως ζωοτροφη και το εδιναν λεει στα αλογα
του στρατου του Μ.Αλεξανδρου.Υποτιθεται οτι ειναι πολυ ευεργετικο και για τον
ανθρωπο.Δεν ξερω τι ισχυει πραγματικα με την ζεια αλλα γενικα μιλωντας δεν
πιστευω οτι η διαδοση τετοιων ιστοριων για φυτα ουσιες κλπ με θαυματουργες
ιδιοτητες οφειλεται στην βλακεια των ανθρωπων .Ειναι σχεδον φυσικη αναγκη να
πιστεψει καποιος σε τετοια πραγματα.Μεχρι καποιο σημειο βεβαια.Σχόλιο.-Δύο
λογικές παρατηρήσεις. Το σιτάρι είναι από τις πρώτες τροφές του ανθρώπου.
Δηλαδή εδώ και 1 εκατομύριο χρόνια τρώμε σιτηρά… Επομένως είναι το τελευταίο
που θα κατηγορούσαμε για οποιαδήποτε παρενέργεια, και τη γλουτένη του φυσικά,
αφού κάτι συνέβαλε κι αυτό στο να γίνει ο πίθηκος άνθρωπος… Τα περισσότερα περί
γλουτένης είναι κυρίως μπούρδες, ενώ όποιο πραγματολογικό δεδομένο δημοσιεύεται
συνήθως σκοντάφτει σε πιο βασικά πράγματα: τα δυνατά δηλητήρια και φυτοφάρμακα
που χρησιμοποιούνται για αποθήκευση και καλλιέργεια αντίστοιχα και στην
μονοκαλλιέργεια των ποικιλλιών που επιβάλλονται από μεγάλες εταιρίες
διατροφικών σπόρων, όπως η περιβόητη Mosanto…Ο Λαός που τρώει πιο πολύ σιτάρι
από όλους είναι οι γείτονές μας Ιταλοί… Έτσι εξηγείται λοιπόν που κατα κύριο λόγο
οι Ιταλοί είναι “αποβλακωμένοι, χαζοί και μη δημιουργικοί”Σχόλιο.-Και τώρα, για
να σοβαρευτούμε λίγο. Εγώ δεν έγραψα ούτε για καμένα μυαλά, ούτε για μειωμένες
αντιληπτικές ικανότητες ούτε τίποτα τέτοιο. Φυσικά κι ένας άνθρωπος 18 χρονών
μπορεί να καταλάβει το λάθος του, αν του το εξηγήσεις – αντί να την κάνεις
γυριστή με τρίχες του στυλ “δεν συζητάμε για αρχαίες τροφές”, αλλά κατανοώ ότι
η καθηγήτρια φοβήθηκε μην τη βάλουν στη μπούκα οι γονείς του κοριτσιού, έχουν
πονηρέψει οι καιροί.
