Τους παίρνουν τη γη με το «έτσι θέλω»
Σοκ στους κατοίκους της Ηπείρου από τις δηλώσεις δήθεν «συναίνεσης» για εισβολή πετρελαϊκών εταιριών
«Παραμύθια» και οι θέσεις εργασίας!
Το φθινόπωρο του 2017 κτηνοτρόφοι και αγρότες της Ηπείρου βίωσαν μια δυσάρεστη έκπληξη, όταν από το πουθενά εμφανίστηκαν μπροστά τους κάποιοι τεχνοκράτες διανέμοντας, με τον αέρα του κατακτητή, δηλώσεις συναίνεσης, τις οποίες κλήθηκαν να υπογράψουν ούτε λίγο ούτε πολύ υποχρεωτικά.
Σε αυτές τις δηλώσεις με αξιωματικό ύφος σημειώνεται: «Η εταιρία μας, η Repsol, έχει το δικαίωμα να προβεί σε γεωφυσικές έρευνες όπως προβλέπεται με τον ν. 4300/2014. Για τον σκοπό αυτό η εντολοδόχος εταιρία έχει την πρόθεση να εισέλθει προσωρινά στο ακίνητό σας... Οι εργασίες δεν θα διαρκέσουν περισσότερο από δέκα μη διαδοχικές ημέρες εκτός ανωτέρας βίας...».
Η εταιρία, όπως σαφώς τεκμαίρεται, δεν παρακαλεί για την παραχώρηση των ακινήτων, αλλά απαιτεί την παραχώρησή τους. Εξάλλου, ο νόμος περί υδρογονανθράκων (4001/2011) και οι συμβάσεις παραχώρησης της παρέχουν ακόμη και το δικαίωμα αναγκαστικών απαλλοτριώσεων. Η έκπληξη των ντόπιων μετατράπηκε σε οργή, όταν διαπίστωσαν ότι οι τεχνοκράτες είχαν ήδη αρχίσει την αποψίλωση των δασών τους. Λίγο νωρίτερα, τον Οκτώβριο του 2017, είχε εγκριθεί το Περιβαλλοντικό Σχέδιο Δράσης για τις σεισμικές έρευνες στο Οικόπεδο Ιωαννίνων - Θεσπρωτίας.
Δεν είχε προηγηθεί ενημέρωση των κατοίκων, όπως προβλέπεται.
Η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που συντάχθηκε το 2013 από το ΕΜΠ (αφορά συμβατικές έρευνες υδρογονανθράκων και όχι για σχιστολιθικό αέριο) έλαβε την έγκρισή της από αυτοδιοικητικούς παράγοντες, όπως θα δούμε διεξοδικά στη συνέχεια, με διαδικασίες fast track και με το βασικό επιχείρημα «θα βρεθούν δουλειές για τους ντόπιους».
Στη συγκεκριμένη σύμβαση παραχώρησης για την έρευνα και την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, η περιοχή έρευνας έχει συνολική έκταση 4.200 τετρ. χλμ. (δηλαδή η μισή Ηπειρος), από την οποία εξαιρείται μια περιοχή προστασίας 354 τετρ. χλμ. Με δυο λόγια, ούτε το 10% της περιοχής. Επί της ουσίας περιλαμβάνεται «μια ζώνη προστασίας 300 μέτρων εκατέρωθεν του βασικού υδρογραφικού δικτύου της περιοχής και 350 μέτρα από την ακτογραμμή».
Σε αυτήν την έκταση διενεργούνται ήδη 11.500 γεωτρήσεις σε ζώνες και σε μήκος 400 χλμ., δηλαδή ανά 35 μέτρα. Και αυτό στην Περιφέρεια Ηπείρου όπου υπάρχουν: 27 περιοχές Natura, δύο εθνικοί δρυμοί, τρία εθνικά πάρκα, δύο Περιοχές Προστασίας, ένας υγρότοπος RAMSAR, 40 καταφύγια άγριας ζωής, δύο διατηρητέα μνημεία της φύσης, 44 τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, δύο αισθητικά δάση, 30 βιότοποι CORINE, πέντε σημαντικοί ποταμοί, η κλειστή Λίμνη των Ιωαννίνων, καθώς και προστατευόμενα μνημεία της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Σύμφωνα με τη Στρατηγική Μελέτη, θα απαιτηθεί «υψηλού κόστους σεισμική και γεωτρητική έρευνα για τον εντοπισμό πετρελαιοπιθανών γεωλογικών στόχων σε μεγάλα βάθη άνω των 4.000 μ.».
Προβλέψεις για ολική αποψίλωση περιοχών από βλάστηση!
Οι εργασίες έρευνας χωρίζονται σε τρεις φάσεις. Η πρώτη φάση αφορά τη σεισμική έρευνα και διαρκεί τρία χρόνια, ενώ οι επόμενες δύο αφορούν βαθιές ερευνητικές γεωτρήσεις και διαρκούν δύο τρία χρόνια καθεμία.
Για τις σεισμικές έρευνες δεν απαιτείται από την εθνική νομοθεσία περιβαλλοντική αδειοδότηση, ενώ εν γένει η προστασία του περιβάλλοντος ανατίθεται στην ίδια την πετρελαϊκή εταιρία! Οι σεισμικές έρευνες («βόμβες ήχου», που εξαπολύονται στο υπέδαφος και διαμορφώνουν εικόνα μέσω της αντανάκλασης που προκαλούν) στα Ιωάννινα προβλέπουν γεωτρητικές εργασίες και χρήση εκρηκτικών υλών έως 18 κιλά σε 11.500 μικρές γεωτρήσεις βάθους 10-20 μέτρων και 38 γεωτρήσεις μέσου βάθους 80 μ.
Σύμφωνα με το Περιβαλλοντικό Σχέδιο Δράσης «θα απαιτηθεί η διάνοιξη ζωνών συνολικού μήκους 400 χλμ. για την απόθεση φορητών διατρητικών μηχανών από τα ελικόπτερα (ζώνες απόθεσης εξοπλισμού), του μηχανικού και ηλεκτρονικού υλικού καταγραφής (γεώφωνα) και τη διαμόρφωση χώρου κίνησης και εργασίας του εργατικού δυναμικού.
Οι διάδρομοι αυτοί αφορούν κυρίως δασικές εκτάσεις και ως εκ τούτου θα απαιτηθεί η σχεδόν ολική αποψίλωση των επιφανειών που καλύπτονται από φυσική βλάστηση...».
Επίσης «χώρος λειτουργίας των μηχανημάτων (γεωτρύπανα, φορτηγά, αεροσυμπιεστές, ελικόπτερα) θα αναπτύσσεται κατά μήκος μιας ζώνης περίπου 1.000 μ.». Οι εργασίες δε θα διενεργούνται 12 ώρες την ημέρα και 263 ημέρες το έτος. Σημειώνεται παράλληλα: «Στην Ελλάδα δεν έχουν θεσμοθετηθεί όρια για τις αποστάσεις ασφαλείας των σεισμικών ερευνών για υδρογονάνθρακες από διάφορες χρήσεις και υποδομές».
Και οι εκπλήξεις δεν λήγουν εδώ. Σύμφωνα πάντα με το Περιβαλλοντικό Σχέδιο Δράσης, οι άξονες της Χερσαίας Σεισμικής Ερευνας «διέρχονται από 81 ποτάμια, υδάτινα σώματα και από 11 περιοχές αρχαιολογικών εγκαταστάσεων». Προστίθεται, τέλος, με μια δόση... ανεμελιάς: «Οι συνήθεις κίνδυνοι που συνδέονται με τέτοιου είδους δραστηριότητα περιλαμβάνουν αλλά δεν περιορίζονται στους εξής κινδύνους: Πυρκαγιά σε περιοχές πυκνής βλάστησης, έκρηξη μη προγραμματισμένη λόγω εύφλεκτων υλικών, διαρροές, φυσικές καταστροφές (π.χ. κατολισθήσεις)...».
Ραδιενεργά στοιχεία στο νερό!
Στη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων γίνεται λόγος με ανυπόκριτο θαυμασμό για τα νερά της Ηπείρου. «Η διαθεσιμότητα του νερού είναι 7.500 κυβικά μέτρα το άτομο ανά έτος που είναι από τις μεγαλύτερες στην Ελλάδα».
Ωστόσο, προστίθεται ότι κατά τη διαδικασία παραγωγής βασικό υποπροϊόν είναι το νερό, εντός του οποίου «μερικές από τις χημικές ουσίες είναι ιδιαίτερα τοξικές, περιέχουν βαρέα μέταλλα και μπορεί να έχουν αρνητικές συνέπειες στο περιβάλλον. Σε κάποιες περιπτώσεις υπάρχει, επίσης, το ενδεχόμενο να περιέχονται στο νερό φυσικά ραδιενεργά στοιχεία. Ενα μέρος του παραγόμενου νερού συνήθως χρησιμοποιείται για την αύξηση της παραγωγής υδρογονανθράκων».
Οι κίνδυνοι
Ομως... καμία ανησυχία! Δεν θα πάθουμε και τίποτα πέρα από, όπως σημειώνεται: «Θόρυβο (ημισυνεχή ή συνεχή) από τη σεισμική έρευνα, τα γεωτρύπανα, τις μονάδες παραγωγής, τις γεννήτριες και τον βοηθητικό εξοπλισμό, την υποβάθμιση των ποιοτικών χαρακτηριστικών του βιοτικού και αβιοτικού φυσικού περιβάλλοντος των περιοχών πολιτιστικού ενδιαφέροντος κ.λπ. από την κατασκευή των απαιτούμενων υποδομών για την έρευνα, ανάπτυξη, παραγωγή και μεταφορά των Υ/Α, την οπτική όχληση και τη χημική ρύπανση νερών και εδάφους από πιθανές διαρροές προερχόμενες είτε από τον μηχανικό εξοπλισμό είτε από τα συστήματα μεταφοράς από τις γεωτρητικές εργασίες καθώς και ατμοσφαιρικές εκπομπές από την καύση και τον εξαερισμό των καυσίμων και τους πυρσούς καύσης».
- Εδωσαν τα κοιτάσματα για ένα κομμάτι ψωμί
- Οι εξορύξεις απειλούν την υδροδότηση της χώρας
- «Ψίχουλα» τα έσοδα από τις εξορύξεις
- «Παραμύθια» και οι θέσεις εργασίας!
